اساسنامه موقت شبكه ياري كودكان كار و خيابان
- ضرورت و پيشينه شبكه ياري كودكان كار و خيابان
كودكي دوران رشد و بالندگي است و برخورداری كودكان از حقوق اساسي خود در اين سالهاي حساس، رشد و سلامت آنان را تامين مي كند. كودكان با توجه به ويژگي هاي سني خود بسيار آسيب پذيرند و براي دستيابي به حقوق خود، نياز به حمايت بزرگسالان دارند. كودكان كار كه به دلايل اقتصادي واجتماعي، تعداد آنان درجامعه ما رو به گستردگي است، به علت شرايط خاص زندگي خود، آسيب پذيري بيشتري دارند واز حقوق كمتري بهره مندند و از اين رو برای تغيير شرايط زندگي خود، به حمايت موثرتري نياز دارند.
كار كودكان به ويژه درمحيط ناامن خيابان، آسيب هاي جدي به آنان وارد مي سازد و پيامدهاي زيان بار آن، سلامت كودكان وجامعه را در معرض خطر قرار مي دهد. با توجه به اين پيامدهاي آسيب زا، در سالهاي اخير، فعاليت هايي از طرف ساز، نهاد دولتي و غير دولتي مرتبط، در زمينه ساماندهي، آموزش و حمايت از اين كودكان انجام شده است. به منظور تاثير گذاري بيشتر اين فعاليت ها، مشاركت ساز نهاد دولتي و غيردولتي، ضرورتي انكار ناپذير است و دست آوردهاي پرباري را براي اين كودكان به همراه خواهد داشت.
براساس اين ضرورت ها، در شهريور ماه 1382 « كارگاه همفكري براي كودكان كار و خيابان» با همكاري يونيسف و سازمانهاي دولتي و غير دولتي مرتبط برگزار شد. دراين كارگاه پيشنهاد ايجاد شبكه اي براي كمك بيشتر به اين كودكان از طرف شركت كنندگان مطرح گرديد. در ادامه اين كارگاه و ارائه اين پيشنهاد، تعدادي از سازمانهاي دولتي و غير دولتي با پذيرش اين ضرورت، طي جلسات متعددي ايجاد چنين شبكه اي را پيگيري كردند و به اين ترتيب «شبكه ياری كودكان كار و خيابان» شكل گرفت و اهداف، وظايف و ساختار آن در جلسات مشترك در تفاهم نامه اي تدوين شد.
هيات موسس شبكه درمرداد ماه 1388 طي جلساتي تفاهم نامه را مورد بازنگری قرار دادند و برحسب ضرورت تغييراتي در آن انجام دادند و آن را به عنوان اساسنامه موقت شبكه جهت اطلاع و نظر خواهي براي اعضای شبكه و ساير سازمانهاي غير دولتي مرتبط ارسال كردند. - اهداف شبكه ياري كودكان كار وخيابان
اهداف شبكه عبارتند از:
1– اهداف كلي
هدف كلي شبكه حذف كار كودكان است اما از آن جا كه اين هدف در شرايط حاضر وعمدتا به دليل مشكلات اقتصادي جامعه ونياز خانواده ها به كار كودكان، تحقق يافتني نيست، اين هدف به عنوان هدف نهايي در نظر گرفته شده است و براهداف اختصاصي تاكيد شده است.
2– اهداف اختصاصي
مهمترين اهداف اختصاصي عبارتند از:
– كاهش كار كودكان (از نظر زماني براي دستيابي به آموزش و ساير حقوق)
– حذف بدترين اشكال كار كودكان ( با توجه به مقاوله نامه سازمان جهاني كار)
– كاهش كودكان كار (تلاش براي خارج كردن كودكان از چرخه كار)
– تغيير كار كودكان (ايجاد مهارت در كودكان براي انجام كارهاي مناسب تر)
– توانمند سازي كودكان كار(مشاركت – حمايت- آموزش – ارتباط)
– توانمندسازي كودكان و خانواده هاي كودكان كار با توجه به نقش خانواده در كار كودكان. - برنامه هاي شبكه ياري كودكان كار و خيابان
مهمترين برنامه هاي شبكه به شرح زير است:
الف : توانمند سازي كودكان كار وخانواده هاي آنان كه شامل موارد زير است:
1- ارتباط فعال با كودكان كار وخانواده هاي آنان در زمينه هاي زير:
– شناسايي كودكان كار وخانواده های آنان
– جذب كودكان كار و خانواده هاي آنان به مراكز حمايتي سازمانهای غير دولتي
– شناسايي مشكلات كودكان كار و خانواده هاي آنان
3- آموزش كودكان كار وخانواده هاي آنها در زمينه های زير:
سواد آموزي، حقوق كودك، بهداشت فردي و محيط زيست، فرزند پروري، مهارت هاي زندگي، هنر در جنبه هاي گوناگون آن، پيشگيري از رفتارهاي پرخطر( ايدز، اعتياد و… ) حرفه آموزي و…
4- حمايت از كودكان كار و خانواده هاي در موارد زير:
حمايت هاي قانوني، حمايت های عاطفي- رواني – اجتماعي، حمايت هاي مالي بدون پرداخت مستقيم كمك های مالي به كودكان كار يا خانواده های آنان، حمايت هاي مشاوره ای، حمايت هاي شغلي و…
5- مشاركت فعال با كودكان كار وخانواده های آنان در زمينه هاي زير:
– مشاركت دراداره امور مراكز حمايتي
– مشاركت در نظارت وارزشيابي مراكز حمايتي
– مشاركت در تدوين واجراي برنامه های آموزشي - ب – پژوهش
– انجام پژوهش هاي مورد نياز درمورد كودكان كار - پ – اطلاع رساني
– اطلاع رساني مطالب گوناگون درارتباط با كودكان كار به اعضای شبكه - ت – هم آهنگي
– ايجاد هم آهنگي بين سازمانهاي عضو شبكه در ارتباط با اجراي برنامه هاي مناسب براي كودكان كار و خانواده های آنان با تاكيد براستقلال اعضای شبكه - ث – ارتباط
-ارتباط فعال با انجمن های عضو شبكه
– ارتباط فعال با ساير سازمانهاي غير دولتي مرتبط
– ارتباط فعال با سازمانهاي دولتي مرتبط
– ارتباط فعال با انجمن بين المللي مرتبط - ج – برگزاري برنامه هاي اجرايي
اين برنامه شامل موارد زير است:
– برگزاری روزها و مناسبت های خاص كودكان كار
– برگزاري نشست هاي تخصصي درارتباط با مسائل و مشكلات كودكان كار
– برگزاري نشست های مشترك با ساير سازمانهاي دولتي و غير دولتي در موارد ضروری. - ساختار شبكه ياری كودكان كار و خيابان
ساختار شبكه به گونه ای است كه ويژگي هاي زير را در بردارد:
1- اعضای شبكه با مركزيت آن (كميته هم آهنگي) ارتباط متقابل دارند.
2- اعضای شبكه با يكديگر ارتباط متقابل دارند.
3- هر انجمن درانجام فعاليت های خود مستقل است.
4-شبكه با اعضای خود داراي اهداف و گاه برنامه های مشترك است.
اين نوع ساختار ازجمله ساختارهای مناسب براي شبكه سازی است